Sportdrank en energierepen liggen tegenwoordig in elke supermarkt voor het grijpen. Maar hoe nodig zijn die drinks, bars en shakes eigenlijk? En ga je er beter van presteren?
Sportvoeding is big business. Alleen al in Nederland worden er jaarlijks tientallen miljoenen in omgezet. De afzetmarkt groeit nog steeds. Volgens cijfers van NOC*NSF over 2017 sportte 64 procent van de Nederlanders wekelijks, 3 procent meer dan het jaar daarvoor. En dat was destijds al een record. Er wordt met name veel hardgelopen, gewandeld en gezwommen, maar fitness staat met ruim 3 miljoen beoefenaars al jaren op de eerste plaats. Intensief bewegen en daarna een drankje om de zout- en vochtreserves aan te vullen of een eiwitshake voor het spierherstel. Of wandelen met een paar energierepen op zak; handig en natuurlijk supergezond. Toch?
Raakt het lichaam door sporten zodanig uit balans dat allerlei reparatiewerk moet worden verricht? Laten we eens kijken wat er gebeurt als je je spieren aan het werk zet. Om samen te trekken hebben spieren brandstof nodig. Daarvoor spreken ze hun voorraad adenosinetrifosfaat (ATP) aan. We halen dat ATP uit de bouwstoffen in onze voeding. Wat we niet direct gebruiken, wordt opgeslagen in de vorm van glycogeen, als energievoorraad voor later. Daar kun je wel een uurtje of anderhalf mee vooruit, zolang je je vochtbalans maar op peil houdt door water te drinken. Ga je langer door, dan moet je zelf voor nieuwe aanvoer van koolhydraten (suikers) zorgen, zodat die weer paraat staan om te worden omgezet in ATP. Doe je dat niet, dan komt onvermijdelijk de man met de hamer.
Die suikers, legt bewegingswetenschapper dr. Herman IJzerman, accountmanager Topsport Topics bij Kenniscentrum Sport uit, kun je bijvoorbeeld aanvullen met verdund appelsap. “Laten we zeggen dat er in appelsap gemiddeld 10 gram koolhydraten zit per 100 ml. Maar omdat je tijdens lang of intensief sporten ook veel vocht verliest, moet je extra drinken en het appelsap dus verdunnen, want je lichaam kan niet meer dan ongeveer 60 gram van hetzelfde koolhydraat per uur opnemen. Drink je ruim een liter, dan is een verhouding appelsap/water van 50/50 prima.” Isotoon, heet dat in sportdranktaal: vocht met suikers die het lichaam snel kan opnemen. Die suikers zorgen er bovendien voor dat u dorst houdt, zodat u vanzelf voldoende drinkt. Sportdranken bevatten ook elektrolyten, zouten waaronder natrium en een aantal mineralen. Bij extreme warmte of overvloedig zweten zou je daarvan volgens IJzerman 200-500 milligram – een snufje – per liter aan je bidon kunnen toevoegen. Maar, zegt hij: “Meestal kan het zout in gewone voeding voldoende compenseren wat je door zweten bent kwijtgeraakt. Hetzelfde geldt voor mineralen.”
Eiwitten zijn belangrijk voor spierherstel na het sporten, dus een bakje kwark na een pittige training kan geen kwaad. Sportzorg.nl, een door sportartsen verzorgde portal, geeft als richtlijn dat duursporters genoeg hebben aan ca. 1,2 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag en krachtsporters aan maximaal 1,8 gram. Deze hoeveelheden kun je gemakkelijk uit gewone voeding kunt halen. Ook is het zaak niet te overdrijven. Bij een teveel aan eiwitten, waarschuwt het Voedingscentrum, ligt overgewicht op de loer. Dat geldt ook voor sportrepen, die vooral calorieën bevatten.
Normaal gezond eten en drinken is dus het devies. En drink tijdens het sporten water of uw zelfgebrouwen sportdrank. Dat wil zeggen: dat heeft u nodig om op de been te blijven. Dikke spierbundels en betere prestaties haalt u niet uit een flesje of reep. Dat is een kwestie van trainen, trainen, trainen.
Door Marianne Meijerink, illustratie Medy Oberendorff
De inhoud van je koelkast zegt iets over de gezondheid van je brein. Bij elke hap en slok vervoer je namelijk 20% van de binnengekregen energie naar je bovenkamer. Maar welk effect heeft voeding op je hersenen?
Onze botten bestaan grotendeels uit calcium (kalk) en eiwitten. Doorlopend ‘ververst’ ons lichaam ze; nieuw materiaal vervangt oud bot. Maar zeker op hogere leeftijd is het belangrijk dat we voldoende stoffen binnenkrijgen die helpen met dat onderhoud. Het risico op botontkalking, osteoporose, neemt met de jaren toe.
Wat moeten we eten om gezond te worden of te blijven? Veel mensen zien door de bomen (lees: adviezen, onderzoeken, producten, diëten en etiketten) het bos niet meer. Volgens voedingsdeskundige Nard Clabbers van TNO maakt ‘gepersonaliseerde voeding’ een einde aan deze voedselverwarring. “Het wordt makkelijker om gezonde keuzes te maken.”
Reacties (10)
Jan
22 november 2019Goed artikel.
Maak mijn “sportdrank”zelf door een scheut vruchtensiroop op 0.75 liter water.
Voor wat beter te drinken bv. een uur zwemmen een 0,5 liter water met een beetje citroensap.
Marcel
22 november 2019Ter info
T. Koelman-te Vaanholt
22 november 2019Sportvoeding is geen goede zaak, er zitten stoffen in verwerkt die zeer verslavend werken evenals soja (helaas heeft het geen enkele voedingswaarde en het verteerd ook niet)!!!!!!
Wim Noever
22 november 2019Als 85jarige ben ik wel voor bewegen , maar afhankelijk van de mogelijkheden die mijn
lichaam nog te bieden heeft. Maar bij de minimale sportoefeningen past toch wel een lekker smakend stuk koek of brood (door beleg) , dus na de wandeling een lekkere boterham en daarbij een heerlijke beker koele melk.
J.Mijderwijk
22 november 2019Bedankt,het is eenvoudiger dan mij verteld wasemt name verdund appelsap is een topper.
W.Avontuur
22 november 2019Ik ben 85 jaar en heb evenwicht stoornis en een klapvoet,deze heb ik over gehouden aan achter over vallen op mijn achterhoofd. Ik ga nu nog 2x per week te gaan sporten,ook al is het maar ruim een half uur.Langer gaat niet i.v.m adem nood. Nu krijg ik slappe spieren.Wat kan eten om dat tegen te gaan, liefst niet te veel suiker i.v.m dik worden.
Wout van Staveren
23 november 2019Waarom doet fietsen niet mee in uw opsomming aan het begin van uw artikel?
nico van Bohemen
23 november 2019ik fiets veel rook niet drink geen alcohol eet gezond twee stuks fruit per dag en als ik drink is at meestal fruitsap daarnaast loop ik met de golf .Mijn leeftijd is 86 jaar
Pim
24 november 2019Prima uitleg. Leuk om te lezen. Fijn dat je benadrukt, dat je gewoon normaal moet eten en dat allerlei extra dingen niet nodig zijn.
Sigrid Stam
24 november 2019Fijn jullie adviezen over sport en voeding. Wisten jullie dat er vele eiwitrijke en plantaardige producten zijn waarmee de proteïne-inname kunt boosten na sporten. Voor de veganistische sporter een goede manier als het bakje kwark buiten zijn dieet valt. Hartelijke groet,