‘Stel, je bent je huis aan het opknappen en terwijl je de muur schildert, denk je: ik zou weleens grote schroeven nodig kunnen hebben. Onmiddellijk stop je met schilderen, rijd je naar de ijzerhandel, koop je de schroeven, rijd je terug naar huis en ga je verder met schilderen. Vijf minuten later denk je: misschien kom ik straks wel bier tekort… Je stopt met schilderen, rijdt naar de supermarkt, terug naar huis en gaat verder met schilderen. Zo vervolg je de middag, je klus telkens onderbrekend om de afwas te doen, brood te kopen en een telefoontje te plegen. Dit is exact hoe de meerderheid van de mensen hun werk doet. Het gevolg: minder efficiënt, minder productief en méér gestrest werken.’

Multitasken bestaat niet

Aan het woord is prof. dr. Theo Compernolle, expert op het gebied van werkstress. Hij doet sinds 1976 onderzoek naar stress en publiceerde in 2014 het boek ‘Ontketen je brein’, waarin hij uitlegt hoe ons ‘denkend brein’ werkt en vijf manieren aanwijst waarop we dat tegenwerken. Eén van die manieren? Multitasken. ‘Het is ongelofelijk wat ons brein allemaal kan’, vertelt Compernolle. ‘Maar toch kunnen we ons echt maar focussen op één ding tegelijk. Natuurlijk, voor dingen die we onnadenkend kunnen – omdat we ze vaak doen – ligt dat anders. Maar multitasken, dus geconcentreerd met twee of meer taken tegelíjk bezig zijn, dat gaat niet. Het bestáát zelfs niet, het is een illusie.’

Taskswitchen

Ons denkend brein heeft namelijk één fundamentele beperking: het kan slechts aan één ding tegelijk denken. Compernolle: ‘In mijn workshops blijf ik dat maar herhalen. Ons denkend brein kán niet multitasken, ook dat van vrouwen niet. Zelfs twee extreem simpele taken tegelijkertijd doen, kan twee keer zoveel tijd vragen. In het geval van complex werk, kost multitasking zelfs vier keer zoveel tijd. Wat we eigenlijk doen als we het toch proberen te multitasken, is ‘taskswitchen’: schakelen van de ene taak naar de andere.’ Om zijn woorden kracht bij te zetten, heeft Compernolle een eenvoudige proef bedacht.

Doe de test!

Neem twee stukjes papier, een pen en een stopwatch. De proef bestaat uit twee simpele taken: het woord ‘multitasking’ opschrijven en elke letter een serienummer geven. Je gaat deze taken twee keer uitvoeren. In beide gevallen ziet het resultaat eruit als:

M   U   L   T   I   T   A   S   K   I   N  G
 1   2   3   4   5   6   7   8   9  10 11 12

1. Leg de afbeelding hierboven buiten je gezichtsveld.

2. Eerste ronde: neem een vel papier, zet de stopwatch aan, schrijf multitasking, geeft vervolgens achter elkaar elke letter zijn cijfer, stop de klok en noteer de tijd.

3. Tweede ronde: neem een nieuw blaadje, zet de stopwatch aan, schrijf M, geef de M zijn cijfer, schrijf dan U, geef de U zijn cijfer, et cetera. Stop de klok en noteer de tijd.

Stay focused

Bij vrijwel alle mensen neemt het tweede testje (simpel multitasken, toch?) meer tijd in beslag dan het eerste. Bovendien is het moeilijker en kost het meer inspanning, sommige mensen maken zelfs fouten. ‘Je hoeft geen genie te zijn om te begrijpen hoe enorm veel tijd er verdwijnt als je niet tussen twee simpele taken, maar tussen een tiental complexe taken wisselt’,  besluit Compernolle. ‘Het resultaat: je bent meer tijd kwijt, gaat fouten maken en raakt vermoeid.’ Compernolles advies is daarom duidelijk: beperk alle taakwisselingen, óók de allerkleinsten, en focus je op één ding tegelijkertijd.