Het verhaal gaat dat u al etend afvalt als u een wortel eet of een stengel bleekselderij. Dat zou komen doordat uw lichaam heel veel energie verbruikt om zulke groenten te verteren. Ideaal toch?
Door Marianne Meijerink, beeld Medy Oberendorff
Helaas, deze zogeheten negatieve calorieën bestaan niet. Er is geen diëtist of voedingswetenschapper die dat zou durven beweren. Een fabel, stelt het Voedingscentrum. Onbewezen, lezen we op de site van de gezaghebbende Amerikaanse Mayo Clinic. Verteren kost weliswaar energie, weten deskundigen ons te vertellen, maar gemiddeld is dat zo’n tien procent van het aantal calorieën dat men eet.
Maar, kort verhaal lang. Want, ten eerste, hoe komt zo’n mythe nu eigenlijk in de wereld? Vermoedelijk door een boek van de Amerikaanse arts Neal Barnard. Zijn Foods that Cause You to Lose Weight: the Negative Calorie Effect, dat eind jaren 90 verscheen, bereikte een miljoenenpubliek. Want tja, de titel – ideetje van zijn uitgever misschien? – klonk menigeen natuurlijk als muziek in de oren. Maar wat Barnard bedoelde is minder spectaculair, namelijk dat voedsel dat veel vezels en water bevat – groenten, fruit en peulvruchten – je stofwisseling een oppepper zou geven. Met meerdere plantaardige maaltijden per dag komt volgens Barnard een cumulatieve calorieverbranding op gang die kan helpen bij het afvallen.
De tweede vraag is dan: klopt dat? Het proces waar Barnard op doelt heet ‘voedselgeïnduceerde thermogenese’, de hoeveelheid energie die nodig is voor de verbranding van het voedsel door het lichaam. Margriet Westerterp-Plantenga, hoogleraar voedingsinnameregulatie aan Maastricht University, weet daar alles van. “De vezels in plantaardige voeding vertragen de vertering, waardoor de thermogenese van de andere voedingsstoffen meer gespreid wordt over de tijd”, legt ze uit. “Als je dan weer wat eet, verbrandt je misschien een heel klein beetje extra, maar dat leidt zeker niet tot een boost.”
Wie wil afvallen heeft volgens haar meer aan een eiwitrijk dieet, omdat 20 tot 30 procent van de calorieën uit eiwitten door het lichaam wordt omgezet in warmte. Dat schiet op. Ter vergelijking: van koolhydraten wordt maar 5 tot 10 procent gebruikt voor verbranding en van vetten 0 tot 3 procent. Eiwitten ondersteunen bovendien het verzadigingsgevoel. Kijk, daar heeft de lijner wat aan! En negatieve calorieën kunnen we bijzetten in de galerij der voedingsmythes.
Water is gezond. Daar zijn we het over eens. Maar welk water? Is bronwater bijvoorbeeld beter dan water uit de kraan? En zijn bubbels ergens goed voor? Lees hier hoe het zit!
Het coronavirus heeft flinke impact op ons leven. Negatieve gedachten, stress en onzekerheid kunnen hierdoor toenemen. ZorgConsulent Albert Elsendoorn attendeert mensen op de online zelfhulpmodule ‘Grip op corona’.
Je ligt in bed, opent je ogen en zodra je wil bewegen, merk je dat je lijf compleet verlamd is. Om hulp roepen lukt niet; er komt geen woord uit je mond. De paniek slaat toe. Terwijl je in je eigen lichaam gevangen bent, komen je ergste nachtmerries tot leven. Slaapverlamming: een onschuldige maar angstaanjagende slaapstoornis.
Zonder angst leven. Het klinkt ideaal, maar het is juist levensgevaarlijk. Angstgevoelens houden ons namelijk alert. Hoe werkt dat in het brein en wat gebeurt er wanneer angst je dagelijks leven overneemt? Wij geven antwoord.